Türkiye’de Görülen Işık Hüzmesi Merak Uyandırdı
Feridun AÇIKGÖZ/ TÜRKİYE’NİN birçok bölgesinde dün gece saatlerinde görülen ışık hüzmesi merak uyandırdı. İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Bartın, Zonguldak ve Ankara’dan da görülen ışık hüzmesini, vatandaşlar cep telefonlarıyla kaydetti. Görülen ışık huzmesinin, meteor sanıldığını söyleyen Uzman Astronom Ersin Kaygısız, “Uydu enkazı olabilir. Yakın zamanda bildiğim kadarıyla bir Rus uydusunun parçalandığı söylenmişti. Uydu enkazı olabilir. En geniş haliyle uzay çöpü diyoruz. Uzay çöpü olabilir. Umarım meteorittir ve kimseye zarar vermeyecek bir yere düşmüştür” dedi. Öte yandan Türkiye Uzay Ajansı sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, gökyüzünde görülen ışık süzmesinin meteor olduğu bildirildi.
Dün gece 22.30 sıralarında, başta İstanbul olmak üzere Kocaeli, Sakarya, Bartın, Zonguldak ve Ankara’nın da içinde bulunduğu birçok ilde görülen ışık huzmesi merak uyandırdı. Vatandaşların cep telefonu kameralarına yansıyan ışık hüzmesi, sosyal medyada ‘Meteor ve Göktaşı’ olarak paylaşıldı. Özellikle ışık hüzmesinin Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nün üzerinden geçtiği anlar büyük dikkat çekti. Sosyal medyada birçok kullanıcı o anları paylaştı. Türkiye’nin kuzeyinden başlayarak güney yönüne doğru ilerleyen yeşil renkli ışık hüzmesi, bir süre sonra gözden kayboldu. Görülen cismin herhangi bir noktaya düşmemesi, hızının yavaş oluşu, çok parçacıklı olması ve yaydığı ışık renginden dolayı meteor olamayacağını vurgulayan Uzman Astronom Ersin Kaygısız, “Uydu enkazı olabilir. En geniş haliyle uzay çöpü diyoruzö ifadelerini kullanırken Türkiye Uzay Ajansı sosyal medya hesabından yapılan açıklamada gökyüzünde görülen ışık süzmesinin meteor olduğu bildirildi.
“BU BİR UYDU ENKAZI OLABİLİR”
Meteoritlerin atmosfere girdikten sonra yanarak görsel şölen oluşturmasının vatandaşlarda merak uyandırmasının normal olduğunu söyleyerek değerlendirmelerine başlayan Uzman Astronom Ersin Kaygısız, “Belli bir yağmurda geçiş yapabilecek bir meteoritten daha büyük bir parça ki meteorit olduğunu düşünmüyorum açıkçası. Çünkü videolarda gördüğümüz kadarıyla birden fazla parça var. Büyük parça önde ilerlerken arkada 2-3 parçada arkada seyahatini sürdürüyor. Dolayısıyla öndeki büyük parça yanma ve sürtünmeden dolayı daha fazla ışıma yapıyor. Meteoritlerde atmosfere giriş açısı oldukça önemli. Dik açıyla girerse daha kısa sürede yere ulaşabilir, daha hızlı yanıp tükenebilir. Dün akşam videolarda gördüğümüz gibi çok yatay bir açıda geçiyor, o yüzden süresi uzun yani uzun süre devam ediyor. Dolayısıyla bu bir uydu enkazı olabilir” dedi.
“EN GENİŞ HALİYLE UZAY ÇÖPÜ DİYORUZ”
Kesin ifadeler kullanmak için bir yere düşmüş olması ve örneklerin laboratuvarda incelenmiş olması gerektiğini söyleyen Ersin Kaygısız, “İçerdiği minerallere göre yaydığı ışık değişebilir. İşte sodyumluysa farklı bir renk, demir içeriği yüksekse, kalsiyum içeriği yüksekse farklı bir renk ya da atmosferdeki nitrojen ve oksijenle sürtünmeden kaynaklı bir kimyasal etkileşime girdiyse farklı ışıma yapmak zorunda. Dolayısıyla o rengin bizim için bir belirteç olduğunu düşünmüyorumö derken dün gece gözlemlenen cismi değerlendiren Kaygısız, “Uydu enkazı olabilir. Yakın zamanda bildiğim kadarıyla bir Rus uydusunun parçalandığı söylenmişti. Uydu enkazı olabilir. En geniş haliyle uzay çöpü diyoruz. Uzay çöpü olabilir. Umarım meteorittir ve kimseye zarar vermeyecek bir yere düşmüştür. Çünkü meteoriti incelemek bize güneş sisteminin başlangıcındaki koşulları daha iyi anlamamıza sağlıyor” diye konuştu.
“TÜRKİYE’YE AİT 29 TANE METEORİT VAR”
Şu ana kadar hiçbir yerden meteorun düşme haberinin gelmediğini söyleyen Kaygısız, “Ya meteorit ya da bir farklı bir parçanın düştüğü bilgisi geldikten sonra gerekli incelemeleri tabii ki gerçekleştiririz üniversitede, laboratuvarımızda. Saniyede ortalama 65 kilometre hızla gelmesi gerekiyor. Yani bu oldukça yavaş gözüküyor. Seyri sırasında çok yavaş ilerliyor. Gözlemlenmesi aşırı nadir bir olay değil, yere ulaşması biraz nadir bir olay diyebilirim. İstanbul, Bursa ve Ankara gibi yani birbirine olabildiğince uzak, farklı illerde gözlendiği söyleniyor. 11 yılda şimdiye kadar 4 binin üzerinde gözlem kaydımız var ama hepsi sadece geçiş” dedi. Türkiye’ye düşmüş meteorit sayısını da söyleyen Kaygısız, “Şu an da resmi kayıtlı, uluslararası meteorit literatüründe kayıtlı, koordinat olarak Türkiye’ye ait 29 tane meteorit var” ifadelerini kullandı.